Program Hakkında
İstanbul Bilgi Üniversitesi Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programı, teorik ve pratik bilgi ve becerilerle donanmış, sosyal ve etik sorumluluk sahibi klinik psikologlar yetiştirme hedefi ile 2005 yılında kurulmuştur. İlk yedi yıl "Yetişkin” ağırlıklı öğretim veren programımız, 2012 yılında "Çocuk-Ergen" ve 2013 yılında "Çift-Aile" altdallarını başlatarak üç altdalı içeren kapsamlı bir program haline dönüşmüştür.
Programdan mezun olacak ve Klinik Psikoloji Yüksek Lisans diploması alacak psikologların aşağıdaki konularda sağlam bir bilgi ve beceri temeline sahip olmaları hedeflenmektedir:
- Ruh Sağlığı ve Psikopatoloji: Teoriler, Değerlendirme Yöntemleri ve Tanı Sistemleri
- Psikoterapi: Teorik Yönelimler, Temel Beceriler ve Uygulamalar
- Psikolojik Değerlendirme: Bilişsel Testler, Kişilik Testleri, Bütüncül Yaklaşım
- Meslek Etiği
- Araştırma Yöntemleri
BİLGİ Klinik Yüksek Lisans Programı, bu hedeflere ulaşmak için ilk yılı teorik ve uygulama derslerini, ikinci yılı ise klinik staj ve tez sürecini kapsayan bir eğitim sunmaktadır. Öğrencilerimizin eğitimleri sırasında süpervizyon altında psikoterapi ve psikolojik değerlendirme uygulamaları yapmaları beklenmektedir. Ayrıca, öğrencilerimiz öğretim üyelerinin yürüttüğü araştırma projelerinde görev alarak ve kendi yüksek lisans tez süreçlerinde çok değişik konularda araştırma deneyimi kazanma imkanı bulabilmektedir.
BİLGİ Klinik Yüksek Lisans Programı danışanı, sorunu ve terapist-danışan ilişkisini merkeze alan çağdaş ve bütüncül bir yaklaşım benimsemektedir. Yetişkin, Çocuk-Ergen ve Çift-Aile Terapisi alt dallarının bir arada olması ve farklı uzmanlıkları olan akademik ve klinik kadromuz öğrencilerin bu bütüncül bakış açısını edinmelerini desteklemektedir.
Programımız yetkin psikoterapistler yetiştirmenin yanı sıra bireysel ve toplumsal ruh sağlığına araştırmacı gözüyle yaklaşarak klinik psikoloji alanına katkıda bulunmayı da önemsemektedir. Programda edinilecek bu donanım, mezunlarımıza alandaki mesleki uygulamaları ve ileri akademik çalışmaları için uygun alt yapıyı sağlayacaktır.
Yetişkin Altdalı
BİLGİ Klinik Yüksek Lisans Programı Yetişkin Altdalı, yetişkin bireylerin ruh sağlığına odaklanan bir eğitim verir. Temel dersleri yetişkin psikopatolojisi, değerlendirme ve psikoterapi yöntemlerinden oluşur.
Teori ve temel teknik dersleri psikodinamik ve ilişkisel psikanalitik ağırlıklı verilmektedir. İlişkisel psikanalitik yaklaşım, tüm psikanalitik ve psikodinamik psikoterapilerde olduğu gibi içgörüyü merkeze alır ve hem psikopatolojinin temellerini hem de psikoterapi sürecini temel ilişki bağlamında değerlendirir. Bu yaklaşım yetişkin bireyin iç dünyasını anlamlandırmak için geçmiş ve bugünü, sözeli ve sözel olmayanı, içsel ve ilişkisel olanı bir bütün olarak ele alır.
Bu yaklaşım ile birlikte öğrencilerin hümanistik-varoluşçu, sistemik ve bilişsel-davranışçı yaklaşımlarla ilgili de bilgi edinebilecekleri ders seçenekleri sunulur. Böylece yetişkin altdalı öğrencileri, bireyin iç dünyasının ve ilişkilerinin çok katmanlı olarak değerlendirmeyi öğrenir ve bütünleşik, esnek ve terapist-danışan ilişkisi odaklı bir yaklaşım için gerekli temeli oluşturur.
Yetişkin altdalına kabul edilen ve ilk yılını başarıyla tamamlayan öğrenciler, programdaki 2. yıllarında süpervizyon altında Yetişkin Psikoterapisi stajı yapar. Bu dönemde stajyer öğrenciler, kurum bünyesinde hizmet veren iki ayrı danışmanlık merkezinde danışan görür. Bu uygulamalar yaklaşık haftada 2 gün aktif olarak merkezlerde bulunmayı gerektirir. Bunun dışında ders programı kapsamında stajyer öğrenciler bireysel süpervizyon, grup süpervizyonu, vaka formülasyonu ve vaka toplantısına katılırlar.
Staj merkezlerimizde, bireysel terapi dışında, her dönem farklı konularda grup çalışmaları, atölye çalışmaları, seminer ve eğitimler yapılır. Yetişkin altdalı öğrencileri bu çalışmalara da gözlemci ya da yardımcı uygulayıcı olarak katılabilir; psiko-destek, psiko-eğitim ve grup süreçleri alanlarında da deneyim kazanabilir.
Eğitim süreçleri boyunca öğrenciler Psikolojik Danışmanlık Merkezi (PDM) ve Psikoterapi Araştırmaları Laboratuvarı bünyesinde sürdürülen Psikodinamik Yönelimli Yetişkin Psikoterapisi Süreç-Sonuç Araştırmasının da parçası olur. Öğrenciler, eğitimlerinin farklı dönemlerinde, veri sağlayıcı ve değerlendirici olarak bu projede yer alır. Psikoterapiyi araştırmacı gözüyle de incelemek öğrencilerin eğitim ve deneyimlerini pekiştirir.
Çocuk-Ergen Altdalı
Çocuk-Ergen ruh sağlığı dünyadaki tüm ülkelerin en öncelikli konuları arasında yer almalıdır. Ruh sağlığı problemleri çocuk ve ergenlerin akademik, sosyal ve aile yaşamlarını olumsuz etkilemekte ve gelişimlerini engellemektedir. BİLGİ Klinik Yüksek Lisans Programı Çocuk-Ergen Altdalı, 2012 yılında kurulmuştur ve Türkiye’de Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı alanına odaklanan ilk programdır.
Programın en önemli hedefleri arasında Psikoloji mesleğinin etik ilkelere bağlı, bilimsel gelişmeleri takip eden, güçlü teorik altyapısı olan, değerlendirme ve terapide donanımlı, araştırma ve önleyici ruh sağlığı çalışmalarına önem veren klinik psikologlar yetiştirmek bulunmaktadır. Programın mezunları ülkemizde çocuk hakları ve ruh sağlığı alanında yapılan birçok çalışmada yer almaktadır.
BİLGİ Klinik Yüksek Lisans Programı Çocuk-Ergen Altdalı öğrencilerimiz çocuk ve ergen psikopatolojisi, duygusal ve davranış sorunları, okul ve aile problemleri gibi birçok alanda araştırma, psikolojik değerlendirme, danışmanlık ve terapi yapmak üzerine eğitim almaktadır. Öğrenciler grup süpervizyonları ve bireysel süpervizyonlarla danışanlarına hizmet vermekte ve bu süreçte uzun yıllardır alanda çok başarılı olan tecrübeli uzmanlardan eğitim almaktadırlar.
Programda ağırlıklı olarak psikodinamik ve zihinselleştirme temelli teori ve uygulamaya yer verilmektedir; sunulan sistemik aile terapisi ve varoluşçu terapi gibi yaklaşımlar sayesinde ise öğrencilerin danışanlarıyla eklektik ve bütüncül yaklaşımla çalışabilmeleri desteklenmektedir. Öğrenciler standardize edilmiş zeka, akademik ve duygusal değerlendirme alanında kullanılan testleri öğrenmekte ve bu testleri süpervizyon altında uygulamaktadırlar.
Üniversite bünyesinde bulunan Psikolojik Danışmanlık Merkezi (PDM) öğrencilere birçok yaş grubundan ve farklı patolojilerle başvuran danışanlara değerlendirme ve süpervizyon altında uzun dönemli terapi yapma imkanı sunmaktadır. Çevredeki okullar ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği içinde öğrencilere çocuklarda görülen karmaşık ruh sağlığı problemleriyle çalışma becerileri kazandırılmaktadır.
Program öğrencilere birçok alanda araştırma yapma imkanı da sunmaktadır. Psikolojik Danışmanlık Merkezi (PDM) ve Psikoterapi Araştırmaları Laboratuvarı bünyesinde çocuk terapisi odaklı birçok koruyucu ve önleyici araştırma yapılmaktadır. Bu çalışmalar Psikolojik Danışmanlık Merkezi (PDM) ile bütünleşik ilerlemekte, verilen terapilerin etkililiğini ve terapide etkili faktörleri araştıran birçok uluslararası araştırma projeleri yürütülmekte, ayrıca Yüksek Lisans Tezleri sırasında özellikle topluma yararlı olacak konularda soru sorma, araştırma ve inceleme becerilerini geliştirilmektedir.
Dış stajlar sayesinde ruh sağlığı hizmeti sunan kurumlarda çalışma ve alandaki meslektaşlarıyla tanışma imkanı bulunmaktadırlar. Öğrenciler ayrıca teorik, gözlem ve uygulamaya dayalı bilgilerini kullanarak topluma yönelik seminerler vermeye de hazırlanmaktadırlar.
Çift ve Aile Terapisi Altdalı
Çift ve Aile Terapisi (ÇAT) ya da Sistemik Terapi, danışanın getirdiği sorunu onun yakın ilişkileri içinde anlamlandıran ve bu sorunu işlevsel olmayan etkileşim kalıplarından kaynaklandığı teorisine dayanan bir ruh sağlığı disiplinidir. Terapide amaç, işlevsel olmayan örüntüleri (örneğin suçlama-savunma döngüsü); duygusal, bilişsel ve davranışsal yöntemlerle kırarak yerine işlevsel ilişkisel örüntülerin (örneğin karşılıklı duygusal varlık gösterme) oluşmasına destek olmaktır.
Çift ve aile terapistleri bireylerle, çiftlerle, çocuklu ailelerle, yetişkin ailelerle ve gruplarla çalışırlar. Odaya kim gelirse gelsin aslında sorunlu olan bu kişi ya da kişilerin içinde bulunduğu ilişkisel sistemdir. İlişkisel sorunlarda genellikle danışanın sorun yaşadığı bireyi (annesi, partneri, kardeşi, vs) de terapiye dahil ederek onların aralarındaki soruna doğrudan müdahale ederler. Özellikle birden çok kişiyle çalışıldığı durumlarda etkileşimsel ve deneyimsel (sanat, canlandırma, oyun, vs) müdahalelerden sıklıkla yararlanılır.
2013 yılından beri İstanbul Bilgi Üniversitesi Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programı’nın bir altdalı olarak yürütülen programımızda, öğrencilerimiz ilişkisel psikodinamik yaklaşım ile sistemik yaklaşımı entegre etmeyi öğrenerek mezun olurlar. Böylece hem bireyin iç dünyasını, bilinçaltını ve bunların terapist-danışan ilişkisindeki yansımalarını anlamlandırmayı hem de bireyin içinde bulunduğu bağlamı, kuşaktan kuşağa aktarılan ilişkileri, etkileşimsel örüntüleri ve döngüleri görebilmeyi öğrenirler. Staj seneleri boyunca farklı yaklaşımları benimseyen süpervizörleri ile çalışarak kendilerine en uygun entegrasyon ile çalışmaya başlarlar. Bu sistemik entegratif yaklaşım, mezunlarımıza çalışma hayatlarında esneklik ve danışanın ihtiyacına göre yaklaşımını adapte edebilme becerisi kazandırır.
2016 yılından itibaren öğrencilerimiz, Psikolojik Danışmanlık Merkezi (PDM) ve Psikoterapi Araştırmaları Laboratuvarı bünyesinde yürütülen Sistemik Terapi Araştırması’nın bir parçası olurlar. Birey, çift ve aile olarak başvuran danışanlarla yürüttüğümüz süreç ve sonuç araştırması kapsamında veri toplama ve veri girmeye destek olurlar. İsterlerse bu veriyi kendi tezlerinde de kullanabilirler.
Altdal öğrencilerimiz sosyal sorumluluk projelerine dahil olurlar. Merkezimizde, ya da farklı Sivil Toplum Kuruluşları ile iş birliği içinde dışarıdaki kurumlarda (okullar, toplum merkezleri, vs) ebeveynlere ve çocuklara yönelik eğitici, farkındalık kazandırıcı ve ilişki güçlendirici grup çalışmalarında eğitmen ya da yardımcı eğitmen olarak destek verirler.
Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programı Çift ve Aile Terapisi Altdalımız, 2015 yılı Aralık ayında, Uluslararası Aile Terapisi Derneği'nin (IFTA) Uluslararası Sistemik Terapi Eğitimi Akreditasyon Komitesi tarafından akredite edilmiş, Türkiye'deki ilk, dünyadaki ikinci program olmuştur. Tüm dünyada geçerliliği olan bu akreditasyon, mezunlarımızın yurtdışında da çift ve aile terapistleri olarak tanınırlığını güçlendirmektedir.
Çift ve Aile Terapisi altdalından mezun olan öğrencilerimiz "Klinik Psikoloji Yüksek Lisans" diplomasının yanı sıra, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın 2012 yılında yürürlüğe koyduğu Özel Aile Danışma Merkezleri'ne yönelik yönetmeliğine uygunluğu sayesinde “Aile Danışmanlığı” sertifikasına uygunluk belgesi almaya da hak kazanırlar. Bu belge onların gelecekte aile danışma merkezi açabilmelerine ya da müdür olarak çalışmalarına kolaylık sağlar.
Programın Akreditasyonu
Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programı, Türk Psikologlar Derneği'nin klinik psikoloji yüksek lisans programları için hazırlamış olduğu asgari kriterlere uymayı önemsemekte ve bu kriterlerin YÖK tarafından Türkiye'deki bütün klinik psikoloji yüksek lisans programları için akreditasyon kriteri sayılmasını desteklemektedir.
Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programı Çift ve Aile Terapisi Altdalı, 2015 yılı Aralık ayında Uluslararası Aile Terapisi Derneği'nin (IFTA) Uluslararası Sistemik Terapi Eğitimi Akreditasyon Komitesi tarafından akredite edilmiş, Türkiye'deki ilk ve dünyadaki ikinci program olmuştur. IFTA Akreditasyonu Ocak 2024'te yenilenmiştir.
Çift ve Aile Terapisi Altdalından mezun olan öğrencilerimiz "Klinik Psikoloji Yüksek Lisans" diplomasının yanı sıra, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın 2012 yılında yürürlüğe koyduğu Özel Aile Danışma Merkezleri'ne yönelik yönetmeliğine uygunluğu sayesinde "Aile Danışmanlığı" sertifikasına uygunluk belgesi almaya da hak kazanırlar.